બિહારમાં યોજાનારી વિધાનસભા ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને ચૂંટણી પંચે એક નવું પગલું ભર્યું છે. શુક્રવારે જારી કરાયેલ એડવાઈઝરીમાં, પંચે રાજકીય પક્ષોને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI) ટૂલ્સનો દુરુપયોગ ટાળવા સૂચના આપી છે. આ પગલું મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે AIની મદદથી બનાવટી વીડિયો અને મેસેજ મતદારોને ગેરમાર્ગે દોરી શકે છે. આ એડવાઇઝરી ડિજિટલ યુગમાં નિષ્પક્ષ ચૂંટણીઓ સુનિશ્ચિત કરવા માટે એક નવો અભિગમ પ્રદાન કરે છે.
ચૂંટણી પંચે કહ્યું કે AI ટૂલ્સનો ઉપયોગ કરીને નેતાઓના નકલી વીડિયો અથવા સંદેશાઓ બનાવવું એ નિષ્પક્ષ ચૂંટણી માટે ખતરો છે. આવા સંદેશાઓ, જે સાચા લાગે છે, મતદારોને ગેરમાર્ગે દોરી શકે છે. આ એડવાઇઝરી 2024 અને જાન્યુઆરી 2025માં જારી કરાયેલી માર્ગદર્શિકાને પગલે આ નિયમોને વધુ કડક બનાવે છે.
કમિશનના મતે, AI જનરેટ કરેલા સંદેશાઓ ચૂંટણીના મેદાનમાં સમાન તકોને નુકસાન પહોંચાડે છે. ઉદાહરણ તરીકે, નેતાનો નકલી વીડિયો મતદારોને પ્રભાવિત કરી શકે છે, જેનાથી ચૂંટણી પ્રક્રિયાની વિશ્વસનીયતા નબળી પડી શકે છે. આ ટેક્નોલોજી મતદારોમાં ભ્રમણા ફેલાવીને લોકશાહીને નબળી બનાવી શકે છે.
ચૂંટણી પંચે બંધારણની કલમ 324 હેઠળ આ એડવાઈઝરી જારી કરી છે, જે તેને મુક્ત અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરવાની સત્તા આપે છે. તમામ રાજકીય પક્ષોના પ્રમુખો અને મહાસચિવોને મોકલવામાં આવેલા પત્રમાં પંચે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે AIનો દુરુપયોગ ગંભીર પરિણામોને આમંત્રિત કરી શકે છે.
બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી 2025માં કુલ 243 બેઠકો માટે બે તબક્કામાં મતદાન થશે. પ્રથમ તબક્કામાં 6 નવેમ્બર 2025ના રોજ 121 વિધાનસભા મતવિસ્તારોમાં અને બીજા તબક્કામાં 11 નવેમ્બર 2025ના રોજ 122 મતવિસ્તારોમાં મતદાન થશે. મતોની ગણતરી 14 નવેમ્બર 2025ના રોજ થશે. આ ચૂંટણી વર્તમાન વિધાનસભાના કાર્યકાળના અંત પહેલા એટલે કે 22 નવેમ્બર 2025 સુધીમાં પૂર્ણ થશે. તેની સત્તાવાર જાહેરાત 2025માં કરવામાં આવી હતી.
