નવી દિલ્હી, 11 માર્ચ (a) સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI)ની અરજીને ફગાવી દીધી હતી, જેમાં ચૂંટણી બોન્ડની વિગતો સબમિટ કરવાની સમયમર્યાદા 30 જૂન સુધી લંબાવવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. સર્વોચ્ચ અદાલતે SBIને 12 માર્ચના રોજ કામકાજના કલાકો પૂરા થતાં સુધીમાં ચૂંટણી પંચ સમક્ષ ઈલેક્ટોરલ બોન્ડની વિગતો સબમિટ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ કેસની ઘટનાઓનો ક્રમ નીચે મુજબ છે:
2017: ફાઇનાન્સ બિલમાં ચૂંટણી બોન્ડ યોજના રજૂ કરવામાં આવી.
14 સપ્ટેમ્બર 2017: ‘એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ’ નામના બિન-સરકારી જૂથ (એનજીઓ) એ યોજનાને પડકારતી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરી.
ઑક્ટોબર 3, 2017: NGO દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી PIL પર સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર અને ચૂંટણી પંચને નોટિસ ફટકારી.
2 જાન્યુઆરી, 2018: કેન્દ્ર સરકારે ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ સ્કીમની સૂચના આપી.
નવેમ્બર 7, 2022: વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ નિર્ધારિત હોય ત્યારે એક વર્ષમાં વેચાણના દિવસો 70 થી વધારીને 85 કરવા માટે ચૂંટણી બોન્ડ યોજનામાં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો.
ઑક્ટોબર 16, 2023: મુખ્ય ન્યાયાધીશ ડી.વાય. ચંદ્રચુડની આગેવાની હેઠળની બેન્ચે આ યોજના સામેની અરજીઓને પાંચ જજની બંધારણીય બેંચને મોકલી હતી.
ઑક્ટોબર 31, 2023: મુખ્ય ન્યાયાધીશ ડી.વાય. ચંદ્રચુડની આગેવાની હેઠળની પાંચ જજોની બંધારણીય બેન્ચે યોજના સામેની અરજીઓની સુનાવણી શરૂ કરી.
15 ફેબ્રુઆરી, 2024: સર્વોચ્ચ અદાલતે આ યોજનાને ફગાવી દેતા સર્વસંમતિથી ચુકાદો આપ્યો અને કહ્યું કે તે વાણી અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાના બંધારણીય અધિકાર તેમજ માહિતીના અધિકારનું ઉલ્લંઘન કરે છે.
માર્ચ 4: રાજકીય પક્ષો દ્વારા રોકાયેલા દરેક ઈલેક્ટોરલ બોન્ડની વિગતો જાહેર કરવા માટે SBIએ 30 જૂન સુધી લંબાવવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કર્યો.
માર્ચ 7: SBI સામે તિરસ્કારની કાર્યવાહીની માગણી કરતી અરજી સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવી હતી. અરજીમાં આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે કે બેંકે 6 માર્ચ સુધીમાં રાજકીય પક્ષોને ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા આપવામાં આવેલા દાનની વિગતો સબમિટ કરવાના સર્વોચ્ચ અદાલતના નિર્દેશનો જાણીજોઈને અનાદર કર્યો હતો.
માર્ચ 11: સુપ્રીમ કોર્ટની પાંચ સભ્યોની બંધારણીય બેન્ચે સમય લંબાવવાની SBIની અરજીને ફગાવી દીધી હતી અને 12 માર્ચના રોજ કામકાજના સમયના અંત સુધીમાં ચૂંટણી પંચને ચૂંટણી બોન્ડની વિગતો સબમિટ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.