નવી દિલ્હી
ભારતના સફળ ચંદ્રયાન-3 મિશન પર લગભગ 600 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે. મારા પર વિશ્વાસ કરો, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની સરકારે ચંદ્રયાન-3 જેવા બે મિશન મોકલવા માટે સ્ક્રેપ વેચીને પૂરતા પૈસા કમાઈ લીધા છે.
સરકારે જૂની અને નકામી ફાઇલો, ઓફિસ સાધનો અને વાહનો વેચીને આશરે રૂ. 1,163 કરોડની કમાણી કરી છે. આ આવક 2021 થી સ્ક્રેપ વેચવાથી આવી છે. આ વર્ષે ઓક્ટોબરમાં એક મહિના સુધી ચાલેલા અભિયાન દરમિયાન રૂ. 557 કરોડના સ્ક્રેપનું વેચાણ થયું હતું.
સરકારી કચેરીઓમાં 355 લાખ ચોરસ ફૂટ ખાલી જગ્યા
ઓક્ટોબર 2021 થી કેન્દ્ર સરકારની ઓફિસોમાંથી 96 લાખ ભૌતિક ફાઇલો દૂર કરવામાં આવી છે. જંક હટાવવાથી સરકારી કચેરીઓમાં લગભગ 355 લાખ ચોરસ ફૂટ જગ્યા ખાલી થઈ છે. જેના કારણે કચેરીઓમાં કોરીડોરની સફાઈ કરવામાં આવી છે. ખાલી જગ્યાનો ઉપયોગ મનોરંજન કેન્દ્રો અને અન્ય હેતુઓ માટે કરવામાં આવી રહ્યો છે.
અવકાશ રાજ્ય મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે કહ્યું હતું કે રશિયાના નિષ્ફળ મૂન મિશનનો ખર્ચ 16,000 કરોડ રૂપિયા હતો. ભારતના ચંદ્રયાન-3 મિશનની કિંમત અંદાજે 600 કરોડ રૂપિયા હતી. ચંદ્ર અને અવકાશ મિશન પર આધારિત હોલીવુડ ફિલ્મોની કિંમત 600 કરોડ રૂપિયાથી વધુ છે.
કયા મંત્રાલયે ભંગાર વેચીને સૌથી વધુ કમાણી કરી?
કેન્દ્ર સરકારે 2023માં સ્ક્રેપ વેચીને 556 કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી છે. રેલવે મંત્રાલયે સૌથી વધુ કમાણી કરી છે. તેણે આશરે રૂ. 225 કરોડના સ્ક્રેપનું વેચાણ કર્યું હતું. ભંગારમાંથી કમાણી કરનારા અન્ય મુખ્ય મંત્રાલયોમાં સંરક્ષણ મંત્રાલય (રૂ. 168 કરોડ), પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ મંત્રાલય (રૂ. 56 કરોડ) અને કોલસા મંત્રાલય (રૂ. 34 કરોડ)નો સમાવેશ થાય છે. આ વર્ષે કુલ 164 લાખ ચોરસ ફૂટ જગ્યા સ્ક્રેપ દૂર કરીને ખાલી કરવામાં આવી હતી.સૌથી વધુ 66 લાખ ચોરસ ફૂટ જગ્યા કોલસા મંત્રાલયમાં અને 21 લાખ ચોરસ ફૂટ ભારે ઉદ્યોગ મંત્રાલયમાં ખાલી કરવામાં આવી હતી, ત્યારબાદ સંરક્ષણ મંત્રાલયમાં 19 લાખ ચોરસ ફૂટ જગ્યા ખાલી કરવામાં આવી હતી.
વર્ષ 2023માં લગભગ 24 લાખ ફાઇલો ડિલીટ કરવામાં આવી હતી. વિદેશ મંત્રાલય (3.9 લાખ ફાઇલો)માં સૌથી વધુ ફાઇલો ડિલીટ કરવામાં આવી છે. ત્યારબાદ સૈન્ય બાબતોના વિભાગની ફાઇલો (3.15 લાખ ફાઇલો) કાઢી નાખવામાં આવી હતી. સ્વચ્છતા અભિયાનની અસરને કારણે સરકારમાં એકંદરે ઈ-ફાઈલ અપનાવવાનો દર લગભગ 96% પર પહોંચી ગયો છે.