હમાસે ઇઝરાયલના ગુપ્તચર વિભાગના નાક નીચે આટલો મોટો હુમલો કર્યો અને સમગ્ર ગુપ્તચર તંત્ર ચુપકીદી સેવી રહ્યું. ઈઝરાયેલ પર સદીના સૌથી મોટા હુમલા બાદ ઈન્ટેલિજન્સ સિસ્ટમ પર સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. ઈઝરાયેલની ગુપ્તચર સંસ્થા મોસાદ વિશ્વભરમાં ઓળખાય છે. મોસાદની ગણતરી વિશ્વના સૌથી ખતરનાક ગુપ્તચર વિભાગોમાં થાય છે. તે વિશ્વભરમાં તેના અભિયાનો માટે જાણીતું છે. આવી સ્થિતિમાં ઈઝરાયેલ પર આટલા મોટા હુમલા બાદ મોસાદ પર સવાલો ઉભા થાય તે સ્વાભાવિક છે. અને મોસાદ ક્યાં ખોટું થયું તે અંગે પણ સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. મોસાદને આટલા મોટા હુમલાની જાણ કેમ ન હતી? નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ઈઝરાયેલના દક્ષિણી ભાગોમાં ગાઝા પટ્ટી પર શાસન કરતા ઉગ્રવાદી જૂથ હમાસ દ્વારા શનિવારે સવારે કરવામાં આવેલો હુમલો ઈઝરાયેલની ગુપ્તચર એજન્સીઓની વ્યાપક નિષ્ફળતાનું પરિણામ છે.
મોસાદની મોટી નિષ્ફળતા?
હમાસ દ્વારા ઈઝરાયેલ પર અચાનક થયેલા હુમલાને કારણે ઈઝરાયેલને સાજા થવાની તક પણ મળી ન હતી. ઈઝરાયલ આર્મીના જણાવ્યા પ્રમાણે હમાસના આતંકવાદીઓએ ગાઝા પટ્ટીમાંથી ઈઝરાયેલમાં 3000થી વધુ રોકેટ છોડ્યા હતા. હમાસના સેંકડો લડવૈયાઓ હવાઈ, જમીન અને દરિયાઈ માર્ગે ઈઝરાયેલની સરહદમાં પ્રવેશ્યા હતા. હુમલો શરૂ થયાના કેટલાક કલાકો પછી પણ હમાસના ઉગ્રવાદીઓ હજુ પણ ઇઝરાયેલના કેટલાક વિસ્તારોમાં ગોળીબાર કરી રહ્યા હતા. હમાસના આ હુમલાએ ઈઝરાયેલને આંચકો આપ્યો છે. અહેવાલો અનુસાર, ઇઝરાયેલમાં સૈનિકો સહિત ઓછામાં ઓછા 350 લોકો માર્યા ગયા છે અને 1,900 થી વધુ ઘાયલ થયા છે.
ગુપ્તચર વિભાગની ક્યાં ભૂલ થઈ?
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ગાઝા પટ્ટી પર ઈઝરાયેલના જવાબી હુમલામાં લગભગ 300 લોકોના મોત થયા છે અને લગભગ 1500 લોકો ઘાયલ થયા છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે ઈઝરાયેલને હંમેશા તેની ગુપ્તચર એજન્સીઓ, તેના સ્થાનિક એકમ શિન બેટ અને ખાસ કરીને તેની બાહ્ય જાસૂસી સંસ્થા મોસાદ પર ગર્વ છે, પરંતુ આ હુમલો તેની ગુપ્તચર નિષ્ફળતા દર્શાવે છે. તે જ સમયે, કેટલાક નિષ્ણાતો એવું પણ કહે છે કે ઇઝરાયેલ ઇરાનનો સામનો કરવા અને ઇસ્લામિક રિપબ્લિકના પરમાણુ કાર્યક્રમને નિષ્ફળ બનાવવાના પ્રયાસોમાં એટલું વ્યસ્ત થઈ ગયું કે તેણે તેના પોતાના વિસ્તારની અવગણના કરી.
ઈઝરાયેલના ટાઈમ્સે ભૂતપૂર્વ ઈન્ટેલિજન્સ ચીફ એમોસ યાડલિનને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે આ હુમલો ગુપ્તચર તંત્રની નિષ્ફળતા દર્શાવે છે. એક અગ્રણી પોર્ટલ Ynetnewsના સમાચાર અનુસાર, શનિવારે મોડી રાત્રે યોજાયેલી સુરક્ષા કેબિનેટની બેઠકમાં ઈઝરાયેલના મંત્રીઓએ કહ્યું કે સેનાએ તેની ગુપ્તચર માહિતીની નિષ્ફળતા અંગે જવાબ આપવો જોઈએ. મંત્રીઓએ ચીફ ઓફ સ્ટાફ હરઝી હલેવીની ટીકા કરી અને દાવો કર્યો કે તેમને શનિવારે માહિતી આપવાનો સમય મળ્યો નથી. કેટલાકને આશ્ચર્ય થયું કે શું તે હમાસના કાવતરાને શોધવામાં લશ્કરી ગુપ્તચરોની નિષ્ફળતા અંગેના કઠિન પ્રશ્નોને ટાળવા માંગે છે, ન્યૂઝ પોર્ટલ અહેવાલ આપે છે.
વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી મંત્રી ઓફિર અકુનિસે કહ્યું કે દરેક ઈઝરાયેલ નાગરિક જાણવા માંગે છે કે આવી ગુપ્તચર નિષ્ફળતા કેવી રીતે થઈ. તેમણે કહ્યું કે, ચીફ ઓફ સ્ટાફ અને ઈન્ટેલિજન્સ ચીફ અત્યારે અહીં કેમ નથી? અમને વધુ માહિતીની જરૂર છે. ઇઝરાયેલના સરકારી અધિકારીઓ યુદ્ધ જેવી પરિસ્થિતિમાં ઇઝરાયેલની તૈયારી અંગે ચિંતિત દેખાયા અને દેશભરમાં આશ્રય કેન્દ્રોનું નિરીક્ષણ કર્યું. ઇઝરાયેલ તાજેતરમાં હમાસ સાથે યુદ્ધવિરામ માટે સંમત થયું હતું, પરંતુ કેટલાક નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે સ્થાનિક રાજકીય અવરોધોને કારણે ચેતવણીઓને અવગણવામાં આવી હતી. ઈઝરાયેલના પૂર્વ નેવી ચીફ એલી મેરોને મીડિયાને કહ્યું, આખું ઈઝરાયેલ પોતાને પૂછી રહ્યું છે, ક્યાં છે ઈઝરાયેલ ડિફેન્સ ફોર્સ, ક્યાં છે પોલીસ, ક્યાં છે સુરક્ષા? આ એક મોટી ગુપ્તચર નિષ્ફળતા છે.