ઓનલાઈન ફૂડ ડિલિવરી એપ Zomatoએ ભારતમાં તેના યુઝર્સ માટે UPI સર્વિસ લોન્ચ કરી છે. આ સાથે, Zomato તેની UPI સેવા શરૂ કરનાર પ્રથમ ફૂડ અને ગ્રોસરી ડિલિવરી એપ્લિકેશન બની ગઈ છે. Zomato એ આ નવી સેવા માટે ICICI બેંક સાથે ભાગીદારી કરી છે. આ નવી સેવા દ્વારા, વપરાશકર્તાઓ વેપારીઓ સાથે પીઅર-ટુ-પીઅર ચૂકવણી કરી શકશે.
યુનિફાઈડ પેમેન્ટ ઈન્ટરફેસ એટલે કે UPI એ રીયલ ટાઈમ પેમેન્ટ સિસ્ટમ છે જે નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે. આ સેવા દ્વારા, વપરાશકર્તાઓ UPI પિનનો ઉપયોગ કરીને તેમના ફોનમાંથી કેટલીક અન્ય સપોર્ટેડ એપ્સમાં સીધા પૈસા ટ્રાન્સફર કરી શકશે. નોંધનીય છે કે હાલમાં Google Pay, Paytm અને Phone Pay UPI માર્કેટમાં ટોચના ખેલાડીઓ છે.
UPI સેવા પૂરી પાડતી આ એપ્સ ઈ-કોમર્સની દુનિયામાં ટોચ પર છે
સપ્ટેમ્બર 2022ના અહેવાલો અનુસાર, Zomato અને Swiggy બંને પોતપોતાના પ્લેટફોર્મ પર ડિજિટલ પેમેન્ટ માટે પોતાની UPI સેવા શરૂ કરવાની તૈયારી કરી રહ્યા હતા. એક મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, ઈ-ટેલર પ્લેટફોર્મ ફ્લિપકાર્ટ તેની પોતાની માલિકીની UPI ટેક્નોલોજી વિકસાવવા પર પણ કામ કરી રહ્યું છે. Zomato અને Flipkart બંનેનો હેતુ વપરાશકર્તાઓ માટે તેમની અનન્ય UPI સેવા રજૂ કરીને વસ્તુઓને સરળ બનાવવાનો છે.
ઝોમેટો પેમેન્ટ્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ
Zomato એ ઓગસ્ટ 2021 માં પેમેન્ટ સેવાઓ માટે Zomato Payments Pvt Ltd નામની પેટાકંપની શરૂ કરી અને ઈ-વોલેટ્સ, પેમેન્ટ ગેટવે સેવા અને અન્ય સમાન ડિજિટલ પેમેન્ટ સેવાઓ દ્વારા સંચાલિત. તેથી સ્વિગીએ 2020 માં ડિજિટલ વોલેટ, સ્વિગી મની લોન્ચ કરવા માટે ICICI બેંક સાથે ભાગીદારી કરી. 2022માં Zomato પાસે રૂ. 5.8 કરોડ ચૂકવનાર ગ્રાહકો હશે. 2021માં તે માત્ર 49.5 મિલિયન હતી.
NPCIનો હેતુ બજારમાં એકાધિકારને રોકવાનો છે
NPCI UPI નેટવર્કનું નિયમન કરે છે. NPCI વોલમાર્ટના PhonePe અને Googleના GPI પર નિર્ભરતા ઘટાડવાના પ્રયાસરૂપે અન્ય ગ્રાહક ઇન્ટરનેટ કંપનીઓને તેના નેટવર્કમાં લાવીને UPI સ્પેસનો એકાધિકાર બનાવવાનું આયોજન કરી રહી છે. PhonePe અને GPAY મળીને UPI માર્કેટમાં 80 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. આ એપ્સનું વર્ચસ્વ ઘટાડવા માટે, NPCI એ તૃતીય પક્ષ એપ્સ માટે અન્ય એપ્સ પર તેમની નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે એક મર્યાદાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે.
નિયમનકારી સંસ્થાએ દરેક એપના માર્કેટ શેર પર 30 ટકાની મર્યાદાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે, જે 31 ડિસેમ્બર, 2022 થી અમલમાં મૂકવાની યોજના હતી. પરંતુ આ યોજના હવે 2 વર્ષથી સ્થગિત કરી દેવામાં આવી છે. અહેવાલો અનુસાર, NPCI તમામ કન્ઝ્યુમર ઈન્ટરનેટ કંપનીઓને થર્ડ પાર્ટી પેમેન્ટ એપ્સ પર આધાર રાખવાને બદલે પોતાની UPI સેવા શરૂ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરી રહી છે.