બિઝનેસ ન્યૂઝ ડેસ્ક, કાચા તેલની કિંમતમાં ફરી વધારો થયો છે. ગલ્ફ દેશોમાંથી ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત $84 અને અમેરિકન ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત $80 પ્રતિ બેરલની નજીક પહોંચી ગઈ છે. આગામી દિવસોમાં હજુ વધુ વધારો જોવા મળી શકે છે. જી હાં, 12 તેલ ઉત્પાદક દેશોનું સંગઠન OPEC આવનારા દિવસોમાં આવો નિર્ણય લઈ શકે છે, જેનાથી વિશ્વના બાકીના દેશો માટે ભારે તણાવ પેદા થઈ શકે છે. આ નિર્ણયની અસર ભારત જેવા દેશો પર વધુ જોવા મળશે જેઓ 85 ટકા જરૂરી તેલની આયાત કરે છે. ખાસ વાત એ છે કે 8 ફેબ્રુઆરી બાદ ખાડી દેશોમાં ક્રૂડ ઓઈલ પ્રતિ બેરલ 80 ડોલરથી નીચે નથી ઉતર્યું તો બીજી તરફ ભૂ-રાજકીય તણાવ ઓછો થયો નથી. લાલ સમુદ્ર પર હુથિઓનો હુમલો હજુ પણ ચાલુ છે. ઇઝરાયેલ અને હમાસ વચ્ચે તણાવ ઓછો થયો નથી. બીજી તરફ, રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધની આગ ક્યારે ઠંડક થશે તે જાણી શકાયું નથી. આ તમામ પરિબળોને કારણે કાચા તેલની કિંમતમાં વધારો જોવા મળી શકે છે. બીજી તરફ ઘણા મોટા દેશોના આર્થિક ડેટા પણ આવી રહ્યા છે.
ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં 2 ટકાનો વધારો થયો છે
શુક્રવારે તેલના ભાવમાં 2 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો હતો. આ વધારો ઓપેકના નિર્ણય પહેલા જોવા મળ્યો હતો. બીજી તરફ અમેરિકા, યુરોપિયન દેશો અને ચીનમાંથી પણ આર્થિક ડેટા આવી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં કાચા તેલની કિંમતમાં આ વધારો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. OPEC વિશે વાત કરીએ તો, શક્ય છે કે OPEC તેની બેઠકમાં આગામી ક્વાર્ટરમાં ક્રૂડ ઓઈલના ઉત્પાદનમાં સ્વૈચ્છિક કાપ વધારી શકે.
આ જ કારણ છે કે ખાડી દેશોમાં બ્રેન્ટ ક્રૂડ ઓઈલ 1.64 ડોલર અથવા 2 ટકા વધીને પ્રતિ બેરલ 83.55 ડોલર પર બંધ થયું છે. જ્યારે અમેરિકન ક્રૂડ ઓઈલ યુએસ વેસ્ટ ટેક્સાસ ઈન્ટરમીડિયેટ (WTI) $1.71 અથવા 2.19 ટકા વધીને $79.97 પ્રતિ બેરલ પર પહોંચી ગયું છે. કોન્ટ્રાક્ટના મહિનાઓમાં ફેરફાર બાદ બ્રેન્ટ ક્રૂડ ઓઈલમાં લગભગ 2.4 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. જ્યારે WTIમાં 4.5 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે.
ઉત્પાદન કાપ વર્ષના અંત સુધી ચાલુ રહી શકે છે
OPEC+ 2024 ના બીજા ક્વાર્ટરમાં સ્વૈચ્છિક ઉત્પાદન કાપ ચાલુ રાખે તેવી અપેક્ષા છે, લિપ્પો ઓઇલ એસોસિએટ્સના પ્રમુખ એન્ડ્રુ લિપ્પોએ રોઇટર્સને જણાવ્યું હતું. સૂત્રોએ જણાવ્યું છે કે OPEC+ કટ લંબાવવા અંગેનો નિર્ણય માર્ચના પ્રથમ સપ્તાહમાં અપેક્ષિત છે. આ પછી, વિવિધ દેશો દ્વારા સ્વૈચ્છિક કાપની જાહેરાત પણ કરવામાં આવી શકે છે. હાલમાં ઓપેકમાં 12 દેશો છે. તે પછી રશિયા અને અન્ય દેશો સાથે મળીને OPEC+ની રચના કરવામાં આવી છે.
કોમર્ઝબેંકના વિશ્લેષક કાર્સ્ટન ફ્રિશે રોઇટર્સને જણાવ્યું હતું કે સ્વૈચ્છિક ઉત્પાદન કાપ વર્ષના અંત સુધી ટકી શકે છે. જેના કારણે કાચા તેલની કિંમતમાં વધારો જોવા મળી શકે છે. પેટ્રોલિયમ નિકાસ કરતા દેશોના સંગઠને ફેબ્રુઆરીમાં 26.42 મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસ (bpd) પમ્પ કર્યો, જે જાન્યુઆરીથી 90,000 bpd વધારે છે, રોઇટર્સના સર્વેમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે. દરમિયાન, લાલ સમુદ્રમાં ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ પણ શુક્રવારે ભાવમાં વધારામાં ફાળો આપે છે. હાલમાં આ તણાવ ઓછો થવાના કોઈ સંકેત દેખાતા નથી. જેના કારણે કાચા તેલની કિંમતમાં વધારો જોવા મળી શકે છે.
ભારત જેવા દેશોમાં તણાવ વધશે
જો OPEC+ ઉત્પાદન કાપને વધુ લંબાવશે, તો ભારત જેવા દેશોની સમસ્યાઓ વધુ વધી શકે છે. ભારત સહિત વિશ્વના ઘણા દેશો 80 થી 84 ટકા અને કેટલાક કિસ્સામાં તેનાથી પણ વધુ ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરે છે. અત્યારે કાચા તેલની ખરીદી ડોલરમાં થાય છે. જો કાચા તેલની કિંમત વધે તો વધુ ડોલર ચૂકવવા પડશે. તેનાથી આવા દેશોનું આયાત બિલ તો વધશે જ પરંતુ સ્થાનિક ચલણને પણ નુકસાન થશે. તેનાથી દેશની અર્થવ્યવસ્થા પર પણ નકારાત્મક અસર પડશે. જેના કારણે સ્થાનિક તેલ કંપનીઓને પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં વધારો કરવાની ફરજ પડશે. તેનાથી દેશમાં મોંઘવારી વધશે.
ઈંધણના ભાવ ક્યારે સ્થિર છે?
ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. દેશના મહાનગરોમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં છેલ્લો ફેરફાર 21 મે, 2022ના રોજ જોવા મળ્યો હતો. ત્યારે દેશના નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ પર ટેક્સમાં ઘટાડો કર્યો હતો. આ પછી, કેટલાક રાજ્યોએ વેટમાં વધારો અથવા ઘટાડો કરીને કિંમતોને પ્રભાવિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો.