પગારદાર વ્યક્તિઓ માટે, આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે કેટલાક દસ્તાવેજો મહત્વપૂર્ણ છે. આમાંથી એક ફોર્મ 16 છે. જે કર્મચારીઓનો પગાર કરપાત્ર છે તેમના પગારમાંથી TDS કાપવામાં આવે છે. આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે આવા કર્મચારીઓ માટે ફોર્મ 16 જરૂરી છે.
કોઈપણ કંપની અથવા સંસ્થા તે કર્મચારીઓને ફોર્મ 16 જારી કરે છે જેમના TDS કંપની દ્વારા કાપવામાં આવે છે. જેમાં કર્મચારીનું નામ, પાન નંબર, આવકની વિગતો અને કર કપાત દાખલ કરવામાં આવે છે.
કંપની તમારો ટેક્સ કાપીને તમારા નામે આવકવેરા વિભાગમાં જમા કરાવે છે. આ ટેક્સ તમારા PAN નંબરની મદદથી જમા કરવામાં આવે છે. આના પુરાવા તરીકે તમને ફોર્મ 16 આપવામાં આવ્યું છે.
ફોર્મ 16 2 ભાગોમાં વહેંચાયેલું છે. ભાગ-A માં એમ્પ્લોયર દ્વારા કર્મચારીના પગારમાંથી કાપવામાં આવેલા ટેક્સની વિગતો શામેલ છે. ભાગ B માં તમારા એમ્પ્લોયર દ્વારા તમને ચૂકવવામાં આવતા વેતનની વિગતો છે.
હવે જ્યારે ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કરવાની છેલ્લી તારીખ નજીક આવી રહી છે, ત્યારે CA અને નિષ્ણાતો 31મી જુલાઈની રાહ જોવાને બદલે વહેલી તકે ITR ફાઈલ કરવાની સલાહ આપી રહ્યા છે. ITR ફાઇલ કરતા પહેલા ફોર્મ 16 માં તપાસવાની કેટલીક મહત્વપૂર્ણ બાબતો છે.
TAN અને PAN
સૌ પ્રથમ તમારે તપાસવું જોઈએ કે શું TAN (ટેક્સ ડિડક્શન અને કલેક્શન એકાઉન્ટ નંબર) અને PAN (કાયમી એકાઉન્ટ નંબર) ફોર્મ 16 માં યોગ્ય રીતે દાખલ કરવામાં આવ્યા છે કે નહીં. જો ફોર્મ 16 માં PAN ખોટો છે, તો તમારા પગારમાંથી કાપવામાં આવેલ ટેક્સ ફોર્મ 26AS માં પ્રતિબિંબિત થશે નહીં અને તમે ITR ફાઇલ કરતી વખતે તેના માટે ક્રેડિટનો દાવો કરી શકશો નહીં.
ફોર્મ 16 ના ભાગ-A માં, તે તપાસવું જરૂરી છે કે કંપની, એમ્પ્લોયર અથવા એજન્સીએ સાચો ટેક્સ કાપ્યો છે કે નહીં? આ માટે, તમારી સેલરી સ્લિપ એટલે કે માસિક સેલરી સ્લિપમાંથી જમા કરાયેલ ટેક્સની વાસ્તવિક રકમ સાથે કાપવામાં આવેલી ટેક્સની રકમ મેચ થવી જોઈએ.
જો તે ન હોય, તો તમારે તમારા એમ્પ્લોયરને જણાવવાની અને તેને ઠીક કરવાની જરૂર છે. તમારા એમ્પ્લોયર પછી સુધારેલ TDS પગાર પ્રમાણપત્ર જારી કરશે.
નવી કર વ્યવસ્થા જીવન વીમા પ્રીમિયમ (LIC), પ્રોવિડન્ટ ફંડ (PF)માં યોગદાન અને આરોગ્ય વીમા પ્રીમિયમ વગેરેના સંદર્ભમાં કપાતને મંજૂરી આપતી નથી. ફોર્મ 16 પર જ લખવામાં આવશે કે કર્મચારીએ નવી ટેક્સ સિસ્ટમ પસંદ કરી છે કે જૂની ટેક્સ સિસ્ટમ.
ફોર્મ 16 ના ભાગ-Bમાં એમ્પ્લોયર દ્વારા ચૂકવવામાં આવેલા પગારની તેમજ અન્ય કોઈપણ આવક અને તેના પર કાપવામાં આવેલ કરની વિગતો શામેલ છે. ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે કર્મચારી દ્વારા કુલ પગાર (સુવિધાઓ સહિત), ભથ્થાં અને કપાતની વિગતોને ફોર્મ 16માં ધ્યાનમાં લેવી જોઈએ.
આવકવેરા કાયદાની કલમ 10 હેઠળ, એચઆરએ એટલે કે મકાન ભાડા ભથ્થા જેવા ભથ્થાને મુક્તિ આપવામાં આવી છે. આને કુલ પગાર હેઠળ ફોર્મ 16 ના ભાગ-B માં જોઈ શકાય છે. જો પગારદાર કર્મચારીએ એમ્પ્લોયરને ઘરની મિલકત અથવા અન્ય સ્ત્રોતોમાંથી આવક વિશેની માહિતી આપી હોય, તો તે આ વિભાગમાં પણ દેખાશે.
કરપાત્ર આવક એટલે કરપાત્ર આવકની ગણતરી આવકના તમામ સ્ત્રોતોને ધ્યાનમાં લીધા પછી કરવી જોઈએ. જો કોઈ કરદાતા પાસે એક કરતાં વધુ ફોર્મ 16 હોય, તો તેણે તેની બધી આવકને એકીકૃત કરવી જોઈએ અને પછી લાગુ ટેક્સ સ્લેબના દર મુજબ કરની ગણતરી કરવી જોઈએ.