મુંબઈઃ રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ તમામ નોન-બેંક પેમેન્ટ સિસ્ટમ ઓપરેટર્સ (PSOs) ને દેશમાં 19 એપ્રિલથી શરૂ થયેલી લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન ઉચ્ચ મૂલ્ય અથવા શંકાસ્પદ વ્યવહારો વિશે માહિતી પ્રદાન કરવા નિર્દેશ આપ્યો છે.
રિઝર્વ બેંક દ્વારા નોન-બેંક PSO ને મોકલવામાં આવેલા પત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મતદારોને પ્રભાવિત કરવા અથવા ચૂંટણી લડતા ઉમેદવારોને ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે ચુકવણીના વિવિધ ઇલેક્ટ્રોનિક માધ્યમોનો ઉપયોગ થવાની સંભાવના છે.
રિઝર્વ બેન્કના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ચૂંટણી પંચે આ અંગે રિઝર્વ બેન્કને ચિંતા વ્યક્ત કરી છે, જેમાં તેણે રિઝર્વ બેન્કને યોગ્ય પગલાં લેવાનું સૂચન કર્યું છે.
રિઝર્વ બેંકે ફિનટેક કંપનીઓને આવા કોઈપણ નાણાકીય વ્યવહારોની જાણ યોગ્ય એજન્સી અથવા ઓથોરિટીને કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે.
PSO એ પેમેન્ટ ગેટવે, કાર્ડ નેટવર્ક, પેમેન્ટ એપ્સ સહિત મધ્યસ્થી છે જે ઓનલાઈન ટ્રાન્ઝેક્શનમાં સ્વીકારનારાઓ અને ચુકવણીકારોને પેમેન્ટ સેટલમેન્ટની વ્યવસ્થા પૂરી પાડે છે.
સૂત્રોએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે ચૂંટણી પંચે બેંકોને ચૂંટણીના સમયગાળા દરમિયાન કોઈપણ શંકાસ્પદ નાણાકીય વ્યવહારોની જાણ કરવા પણ નિર્દેશ આપ્યો છે. બેંકોએ રોજ ચૂંટણી પંચને માહિતી આપવી પડશે.
વોલેટ ટ્રાન્ઝેક્શનમાં પેમેન્ટની માંગ વધી રહી છે કે નહીં તેની દેખરેખ રાખવાનો પણ નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે.
19 એપ્રિલથી શરૂ થયેલી લોકસભાની ચૂંટણી 1 જૂને પૂરી થઈ રહી છે. દેશમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણી દરમિયાન કાળા નાણાની લેવડ-દેવડમાં ભારે વધારો થયો છે.
ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ વધવાથી, રોકડને હેન્ડલ કરવાને બદલે વધુને વધુ વ્યવહારો ઓનલાઈન થાય છે. રોકડના સંચાલનમાં જોખમો સામેલ છે.