ઈરાન-અમેરિકાના સંબંધો લાંબા સમયથી તંગ છે. તેમ છતાં ઈરાન મિત્રતાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી રહ્યું છે. ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા આયાતુલ્લા અલી ખમેનીએ સોમવારે કહ્યું હતું કે જ્યાં સુધી તે ઈઝરાયેલને સમર્થન આપે છે, મધ્ય પૂર્વમાં દખલ કરવાનું ચાલુ રાખે છે અને તેના લશ્કરી થાણા જાળવી રાખે છે ત્યાં સુધી અમેરિકાની તેહરાન સાથે મિત્રતા શક્ય નથી. આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ઈરાન પર ન માત્ર દબાણ વધારી રહ્યા છે પરંતુ ડીલનો વ્યાપ પણ બતાવી રહ્યા છે.
અમેરિકાએ ઈઝરાયેલ છોડી દેવું જોઈએ
પરંતુ ખામેનીએ ખચકાટ વિના કહ્યું કે તેહરાન હવે અધૂરા ભરોસા પર કોઈ સોદો કરશે નહીં. તેણે કડક શરત મૂકી કે અમેરિકા ઇઝરાયલ છોડી દે, તો જ મિત્રતાનો માર્ગ ખુલશે. આ નિવેદનથી સ્પષ્ટ છે કે જો અમેરિકા-ઈઝરાયેલ ગઠબંધન ચાલુ રહેશે તો ઈરાન સાથેના સંબંધો સામાન્ય નહીં રહે. તમને જણાવી દઈએ કે ઓક્ટોબરમાં ટ્રમ્પે કહ્યું હતું કે અમેરિકા ઈરાન સાથે સહયોગ અને મિત્રતા માટે તૈયાર છે, જો તેહરાન સહમત થાય. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ભાગીદારીનો માર્ગ હંમેશા ખુલ્લો રહેશે.
પરમાણુ કાર્યક્રમ પર વાત અટકી
ઉલ્લેખનીય છે કે બંને દેશો વચ્ચે પરમાણુ વાટાઘાટોના પાંચ રાઉન્ડ થઈ ચૂક્યા છે, પરંતુ કોઈ નક્કર પરિણામ આવ્યું નથી. ચર્ચાનું કેન્દ્ર યુરેનિયમ સંવર્ધન પર છે. અમેરિકા અને તેના સહયોગીઓ ઇચ્છે છે કે ઈરાન તેના સંવર્ધન કાર્યક્રમને સંપૂર્ણપણે બંધ કરી દે જેથી કરીને પરમાણુ હથિયાર બનાવવાની કોઈ શક્યતા ન રહે. બીજી તરફ ઈરાનનું કહેવું છે કે તેનો પરમાણુ કાર્યક્રમ સંપૂર્ણપણે શાંતિપૂર્ણ છે અને તે તેના સાર્વભૌમ અધિકારનો ભાગ છે.
બે અઠવાડિયામાં પરમાણુ બોમ્બ બનાવશે
બીજી તરફ ઈરાનના પૂર્વ વરિષ્ઠ ન્યાયિક અધિકારી મોહમ્મદ-જાવદ લારિજાનીએ ખુલાસો કર્યો હતો કે ઈરાન બે અઠવાડિયામાં પરમાણુ બોમ્બ બનાવી શકે છે, પરંતુ તેમ છતાં તે આ રસ્તો ટાળે છે. લારિજાનીએ કહ્યું કે સુપ્રીમ લીડર અલી ખમેનીએ પરમાણુ હથિયારો વિરુદ્ધ ફતવો બહાર પાડ્યો છે, જે મજબૂત શિયા ન્યાયશાસ્ત્ર પર આધારિત છે.
