નવી દિલ્હી. સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે ફેક્ટ ચેક યુનિટ પર સ્ટે મૂક્યો હતો, જે 20 માર્ચે લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. આ યુનિટની શરૂઆત ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને આઈટી મંત્રાલય દ્વારા કરવામાં આવી હતી, જે અંતર્ગત સોશિયલ મીડિયા પર ફેક ન્યૂઝને રોકવાના પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા હતા.
હાઈકોર્ટમાં પડકાર:
આઈટી એમેન્ડમેન્ટ એક્ટ 2023ના નિયમોને બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં પડકારવામાં આવ્યો હતો, ત્યારબાદ સુપ્રીમ કોર્ટે હાઈકોર્ટના નિર્ણય સુધી આ યુનિટ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે.
ફેક્ટ ચેક યુનિટના અધિકારો:
- સરકાર સોશિયલ મીડિયા પર નજર રાખી રહી છે
- કોઈપણ માહિતીને નકલી અથવા ખોટી જાહેર કરવાનો અધિકાર
- સોશિયલ મીડિયા પરથી વાંધાજનક સામગ્રી/પોસ્ટ દૂર કરવાની સત્તા
- ઇન્ટરનેટ પરથી URL ને અવરોધિત કરવાનો અધિકાર
અરજી અને વિરોધ:
- સ્ટેન્ડ અપ કોમેડિયન કુણાલ કામરા, એડિટર્સ ગિલ્ડ ઓફ ઈન્ડિયા, ન્યૂઝ બ્રોડકાસ્ટર્સ એન્ડ ડિજિટલ એસોસિએશન અને એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયન મેગેઝીને હાઈકોર્ટમાં અરજી કરી હતી.
- અરજીમાં નિયમોને ગેરબંધારણીય અને મૂળભૂત અધિકારોનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું હતું.
- એડિટર્સ ગિલ્ડે કહ્યું કે આ મીડિયાની સ્વતંત્રતા વિરુદ્ધ છે.
હાઈકોર્ટમાં અસંમતિ:
- હાઇકોર્ટના ત્રણ ન્યાયાધીશોની બેંચ ફેક્ટ ચેક યુનિટ પર પ્રતિબંધ મૂકવા અંગે સર્વસંમતિ સુધી પહોંચી શકી નથી.
- અરજદારોને હાઈકોર્ટમાંથી રાહત ન મળતા તેઓએ સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કર્યો હતો.
સુપ્રીમ કોર્ટ તરફથી રાહત:
- અરજદારોને રાહત આપતા સુપ્રીમ કોર્ટે ફેક્ટ ચેક યુનિટ પર પ્રતિબંધ લગાવી દીધો છે.
વર્તમાન પરિસ્થિતિ:
- બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં ફેક્ટ ચેક યુનિટ કેસની સુનાવણી હજુ પણ ચાલી રહી છે.
- સુપ્રીમ કોર્ટે હાઈકોર્ટના નિર્ણય સુધી આ યુનિટ પર પ્રતિબંધ મુક્યો છે.